Salı, Ekim 27, 2009

Radiohead + Moderat / Prague (Vol.2)

Neyse işte, backstage'den konser alanına doğru yürüdüm. Elimde Gernot'nun verdiği su şişesi vardı. Aptalca onu saklamak istiyordum ama aptal görevli de içeriye almamakta ısrar ediyordu şişeyi. Sonunda şişeyi atmak zorunda kaldım ama kapağını çantama attım. Aferin bana çok akıllıyım değil mi?!

İçeri girdikten sonra A.C., D., N. ve O. zone 2'nin en ön sırasında yer kapmışlardı. Onları buldutan ve röportajımı anlattıktan sonra bir saat kadar Moderat'ı bekledik. Moderat sahneye çıktığında hava henüz güneşliydi ve kararmamıştı. Halbuki Moderat sahnede kendilerinin triptych olarak ifade ettikleri üç panelli sahneleriyle akşama ne çok yakışırdı diye düşündük durduk. Moderat sahnedeyken dikkat ettiğim bir şey izleyicilerin yarısının o sırada sahnedeki üç adamla ilgili hiçbir fikri olmamasıydı. Benim dahil oldğum diğer yarısıysa baya eğlendik zıpladık, eşlik ettik şarkılarına. hatırlayamıyorum tam olarak ama albümlerindeki tüm şarkıları çalmış olmalılar ki o albümü öperim, severim ben. O ne güzel bir şeydir. "Canım sıkıldığında her derde deva aspirin gibi açıyorum albümlerini dinliyorum. Daha ilk şarkıdan kendime geliyorum, daha ne olsun" albümüdür o. Birebir aynı çalmadılar. Apparat delisinin o sırada kafasına göre şarkıları birbirine çarpıp, değişik sesler çıkarması ve alandaki şahane ses sistemiyle grubu bilen bilmeyen herkesi onların deyimiyle ısındıran, konsere hazırlayan harika bir performans gerçekleştirdiler. Gezide çektiğin en düzgün videolae B. için çektiğim video dışında bunlardı. Yalnız Rusty Nails'ta tam havaya girmiş zıplayacakken yarıda kesmişim belli ki videoyu :) Tepe tepe dinleyin.

A New Error


Rusty Nails


Onlar sahneden inerken yavaş yavaş sahne Radiohead'e göre hazırlandı. O sırada hepimiz her aşamayı tek tek izledik. Hatta o übersüperinanılmazşahaneanfakinbilivıbıl ışık çubuklarını tek tek kontrol etmekle mükellef amcayı bile sonuna kadar izledik ki kaç tane çubuk vardı sayamazdın o derece. Az sonra tanıklık edeceğimiz şeyin büyüklüğünü hissederek birbirimize anlamsız bakışlar attık, güldük. O sırada yanımızda olabilecek güzel insanları düşündük belki de. Ben düşündüm en azından. Olsaymışsın keşke.

Bir yanımda O. diğer yanımda İspanyol bir çift arkamda ise o kadar "it's wrong to be french" desem de bağıra bağıra Fransızca konuşan Brüksel'den gelen bir arkadaş grubu vardı. Ama sağolsunlar, Moderat sahnedeyken "Jonnyyyyy" diye bağırmasaydı o ufak sarışın kız, o sırada sahnenin bize göre solunda yer alan o terastan konseri izleyen Jonny'i o kadar yakında göremeyecektik ve ben şu fotoğrfı çekemeyecektim. (Sonradan konuştum kızlarla ve meğerse bir gün önce biz D. ile Prag sokaklarında bisikletle gezerken ve bağıra çağıra Radiohead söylerken, onlar meşhur astonomical clock'ın fotoğrafını çekerken arkalarındaki siyah deri montlu adamın Thom Yorke olduğunu fark etmişler ve Brüksel'den onları izlemek için geldiklerini söyleyince Thom onlara konuşmak istemediğini söylemiş. Ama bizimkiler ısrar etmiş ve Thom koşarak uzaklaşmış yanlarından. Onlardan Thom kaçarken bir yandan onu takip etmişler pis stalkerlar ve o halde adamın fotoğrafını çekmeyi başarmışlar(!). "Artık gösterirsiniz ilerde çocuklarınıza thom'un bizden kaçarken fotoğrafını çektik diye" dediğimde kız mutlu mutlu evet dedi. Fransız işte. Sonra kovalamaktan vazgeçip bir yere oturmuşlar ve Jonny'i görmüşler. Üzerinde mavi bir hırka varmış ve o hırkadan anlamışlar terastakinin Jonny olduğunu.)

Sonra hava kararmaya başladı ve tam da bana backstage'deki o görevlinin dediği gbi 8'de konser başladı. Önce 15 Steps'le giriş yapacaklarını biliyorduk ve öyle de oldu. O andaki heyecanımı kimseye ifade edebileceğimi ve etsem de kimsenin relate edebileceğini sanmıyorum. 15 Step ilebir yandan zıplarken bir yandan da onları 14 sene boyunca en sevdiğim grup ilan etmiş olduğumu ve şu anda canlı canlı izliyor olduğumu içimden geçiriyordum ki There There başladı. There There'i ne kadar çok sevdiğimi sözlükteki başlığında bulunan entrym ile anlatabilmeyi umuyorum. Demişim ki:

"gelmiş geçmiş en iyi radiohead şarkısıdır. dinlerken radiohead'i başka bir şeylerle kıyaslamamam gerektiğini farkedip özür diliyorum içimden gruptan her seferinde. her anını içimde bir yerlere kodlamak, içimde bir yerlere yerleştirmek istiyorum. sonra yeniden lego parçaları gibi birleştirip kurmak istiyorum. her seferinde ortaya çıkan bu şey beni büyülesin, kendimi daha çok seveyim istiyorum. istiyorum istiyorum istiyorum."

Şimdi bu entryde yazanları bana yazdıran his yoğunluğunu kaçla çarpsanız benim içimde o anda hissettiklerime eş değer hale gelir bilemiyorum. Hayatımdaki en önemli anlardan biriydi canlı dinlemek herhalde o şarkıyı. Grubu sahnede mi izleyeyim yoksa, şarkının havasına mı bürüneyim, yoksa hissettiklerimi mi analiz edeyim. Tam bir çıgınlık anıydı. Hiçbir şey düşünmedim. Hissetmek ve düşünmek ayrı şeylermiş. "Just cause you feel it doesn't mean it's there" derken Thom, ben olduğum yerde ağlamaya başlamıştım. O davullar kafamın içinde çalıyordu, utanmasam Thom bana söylüyordu.

Weird Fishes başladığında ise şuurumu bir anlık kaybettim sanki. Sözlükteki entrymden neler düşündüğüm bu şarkıyla ilgili oldukça açık olmalı:

"in rainbows'un ilk seferden kendine aşık eden şarkısı bu olsa gerek diye düşünüyorum. önceden kayıtlarını dinlemiş olmanın verdiği bir aşinalıkla demiyorum bunu. ilk dinlediğimde de en az şu anda bilmemkaçıncı kez dinlediğimdeki kadar zevk alarak dinlemiştim. öyle bir şarkı ki bu, başından "i get eaten by the worms and we're fishes" kısmına kadar enstrümanlar ve sözler hep bir arada dinleyeni denizin derinliklerine batıyor hissine sokuyor. tam o anda ise sanki hala devam ediyor olan bu dibe doğru inişin ortasında bir anlık pause tuşuna basılıyor, her şey yavaşlıyor... slow motion bir film karesi gibi, büyük bir kargaşanın arasındaki farkındalık anı gibi... sonra her şey kaldığı yerden devam ediyor. daha da derini varmış onu görüyoruz. birilerinin peşinden nereye kadar gidebilirsiniz gibi bir soruya şarkının bu anında gözünüzde canlanan yerle cevap veriyorsunuz. işte orası birisi için gidebildiğiniz en derin yer sanırım...

şarkıyı her dinlediğimde ise

"i'd be crazy not to follow
follow where you lead"

kısmında bu grubu ne çok sevdiğim aklıma geliyor. her seferinde de o sözleri kendilerine armağan ediyorum mırıldanıp..."

Bir yandan fotoğraf çekmeye çalışırken, bir yandan da şarkıya ayak uydurmak istiyordum. Her şeyi bir anda yapmak zorunda olmaktan, her şeyin bir anda kafama üşüşmesinden o kadar nefret ettim ki, bıraktım her şeyi. gözlerimden yaşlar süzülürken yanımda ilk defa on yedi bin kişinin arasında hiçbir şeyden sakınmadan ağladım ki yanımda tek kişi varken bile ağlayamayan bir domuza dönüşürüm ben. Ama olmadı yine bu sefer. Zamanında bu şarkıyı ilk dinlediğimde aklımda olan biri vardı. Onu düşündüm bir an. Ama bir an. Saece bir an. Ama çok parlaktı o an. Sonra onun için eşlik ettim o şarkıya. Sonrası ise "hit the bottom and escape"ti hakikaten de. Onları takip edip orada olduğuma şükrettim, ellerim patlarcasına alkışlarken.

Aralarda tek kelime etmeyen bir grup vardı karşımızda. Merhaba bile dememişlerdi ama olsun, hastasıydık. Zaten en güzel karşılamayı onlar yapmıtşı. Prag'taki son geceyi depresyon sebebi olmaktan kurtarmışlardı hem. Ve sonra All I Need geldi. İhtiyacım olan tek şeyin o an yapıyor olduğun şey olduğumu düşünüp mutlu oldum, bu şarkıda bile. Ama yine mutluluktan gözlerim parıldıyordu, yaşlar akıyordu. Kontrol bile edemeden, istemsizce. Müzik hayatımın neredeyse merkezindeyken, o merkezin de en ortasındaki adamları izliyorken mutluluktan çıldırmamak imkansızdı.

Daha 20 dakika geçmemişti ki Thom'un ağzından çıkan bir "OK" çıktı. O sırada beklediğim şarkım başladı: Lucky. Sanırım Lucky onlardan canlı olarak en çok duymak istediğim şarkıydı. Sahnede o şarkının birebir yansımasını o ışıklarda görmek inanılmazdı. Kısacık da olsa şunu çektim ve şu anda o kayıtları dinliyorum ve hala tüylerim diken diken oluyor. İçimdeki patlamaların ardı arkası kesilmiyordu. O zamana kadar yaşadığım hiçbir şey o anki hüznüme ve mutluluğuma benzemiyordu. Hayatta ancak bir kez ve tam o anda gelebileceğim bir bilinç düzeyine ulaşırken, patlayan ışıklar her "pull me out" sözüyle gözümü kör ederken, ancak bu kadarını kaydedebildim. Bu şarkı esnasında o yaklaşık dört buçuk dakika içinde yaşadığım hissi umarım bir gün karşı karşıya oturduğumuzda anlatabilirim sana.



Nude bizi yere indirdi, büyük fikirlere kapılmamamız gerektiğini, onların hiçbirinin gerçekleşmeyeceğini fısıldadı bize. Morning Bell'le amneziye geri döndük, ellerimizi şarkının ritmine uygun garip şekillere soktuk, sahnedeki o adamları izledik. sakin sakin. Sonra el çırptık o "walking, walking, walking" derken. Nefes aldık. Ben ek olarak kafamı oraya buraya salladım, gözlerimi kapadım.

Sonra bir "Thank you" ile birlikte 2 + 2 = 5 başladı. Lanet olsun o nasıl bir şarkıydı öyle. Çığlıklarla başlayan şarkı, Thom'un neden sahnede öyle hareketler yaptığını uygulamalı olarak açıkladı bana. Ben bir şarkıda o kadar saçma dans ettiğimi hatırlamıyorum ki ayaklarımı bastığım zemin kadar bir yerim vardı. O ufacık yerde o kadar hareketi nasıl yaptığımı hala anlayamıyorum. Meğerse "I have not been paying attention"mış olay.

A Wolf at the Door'du benim için gecenin sürprizi. Ben o şarkıyı ezbere bildiğimi bilmiyordum. Thom'un da o şarkıyı hiphopçılar gibi kıçını başını sallayarak aynen o tarzda söylediğini de... Bu şarkıyı canlı dinlemek albümü dinlemek gibi değilmiş meğerse. Severdim ama öyle değilmiş. Sevmekten daha fazlasını yapmak lazımmış. Her ne akdar sözlerini bir yerde saçmalasa da, bağıra çağıra söylenmesi farzmış. Salınmak ve yüzü şekilden şekle sokmak da ayrı bir adetmiş. Bu ise önlerden birinin çektiği video. Ben pek seviyorum, günde üç kez aç karnına dinliyorum. Domuz gribinden koruyor.



Yerin dibine geçiren Videotape'te "You are my center when I spin away" dedikten sonra artık çıldıracak gibi olduğumu hissedip suyumdan bir yudum aldığımı hatırlıyorum. Bu kadar yüklenmemiştim kendime uzun süredir tabii. İyi bile dayandım deyip "This is my way of saying good-bye" dedikten sonra senin goodbye'ın ancak bu kadar olur diyorum kendi kendime. Kime diyorsam artık diye sorup gülümsüyorum.

Nice Dream ile ortalıkta ne kadar cool adam varsa, hepsinin maskesi düştü. Eski Radiohead'çilerden kim kaldı sorusu o ada insanların suratımdaki eblek sırıtış ve hüzünden cevaplanabilirdi. Ben tek tek seçebilirdim.

Ki o sırada konserde en çok beklediğim şarkılardan olan The Gloaming o harika canı versiyonuyla aklımızı yerinden çıkardı. Daha başındaki kalbimizda atan o baslarıyla, minimal vokaliyle, her an hızlanacak gibi olan bir arabanın içindeymişim gibi adrenalin salgıladım delice.

Anlamsız bir "okie dokie"den sonra Reckoner başladı. D.'nın şarkısıydı ve başlar başlamaz ona doğru eğilip bağırdım, bakıştık, gülümsedik, birbirimize yaşlarımızı gösterdik, mutlu olduk. Bu şarkıyı çok sevdiğimi anlamak da A Wolf at the Door gibi canlı dinlemek gibi bir koşula bağlıymış. Ben bu şarkıyla ilgili ne düşündüğümü practisingmusic'te yazdım ki birebir konserde o an hissettiklerimde onlar. Has ta sı yım. Ta pı yo rum. En güzel In Rainbows mudur diye sorsanız evet bile derim, o derece.



Bir diğer aynı koşulla sevmeye başladığım şarkı ise Exit Music'ti ki Reckoner'den hemen sonra o başladı. Aslında o şarkıyı çok sevmezdim. Tek sevdiğim yanını biliyorsunuzdur belki. let Down2a geçişi o şarkının benim için Radiohead'in hayatıma kattığı en güzel hissin müziğe dökülmüş halidir ama şarkı ı-ıh idi. Exit Music başladığında herkes şarkının başladığını anlayınca sessizce dinlemeye başladı, usul usul mırıldandık hep bir ağızdan ama her nasılsa sesimiz çıkmıyor gibiydi. "You can laugh" derken o, ben elimi kolumu koyacak yer bulamadım. O ışıklarla, o şarkı, o an. "There's such a chill, such a chill"di hakikatn. Anlatamam. Ama izletebilirim belki.



Sonra Thom espri yaptığını sandı, kimse gülmeyince "translate" dedi, güldük ona ama. O sırada olacaklardan habersizdik. Hepimizi kudurtacak o şarkı başlamıştı ki hakikaten "You bit me bit me" diyordu thom sanki olacaklardan haberdarmış gibi. Bangers and Mash o arabesk gitar riffleriyle yine dar alanda koca hareketlerle dans etmemizi sağladı. ona dans mı denir artık bilmiyorum. Kendinden geçme haliyle, bağırarak şarkı söylemek ve anlamsız hareketler yapmak. Hakikaten hak verdim adama. Rol yapmıyor. o hareketler doğal gelişiyor, doğaçlama oluyor. Herkes içinden bir kurban seçmiş ona I got the poison" deyip duruyordu sinsi sinsi evil grinlerle. Sonra Bodysnatchers zaten Bangers and Mash'in ağabeyi oalrak başlıyor, herkes kaldığı yerden devam ediyor, o anda dünya yok olsa umrumuzda olmayacakmışçasına dans ediyoruz. Zaten kimse o anda anlamlarla uğraşmıyor "I have no idea what I'm talking about" diyor şarkı. Biz ise saçmaladıkça saçmalıyoruz. O. ile göz göze geliyoruz gülümsüyoruz. Ben kahkahalar atıyorum. O kocaman kahkahalarımdan. Saçlarım ise arkamı, sağımı, solumu dövüyor adeta. "I've seen it coming"lerle bitiriyoruz o çılgın dansları. Son birkaç yıldır o dans kadar coşkuyla yaptığım bir şey olmadığını fark ediyorum. Nefes nefese alkışlıyorum.

Idioteque ise o sırada çılgına dönmüş olan biz izleyiciler için saçma el hareketlerinin ve salınmaların devamı için bahane oluyor. O sırada hayal gibi gelen konserde "This is really happening" dedikçe Thom, şarkıyı söylerkenki detoneliğini unutturuyor, başka zamanda dinlerken sinir bozucu gelebilecek o detayı bize yok saydırıyor. Ama evet, kötü bir performanstı onun için. Zaten ne zaman detone olmaan söyledi ki bu şarkıyı canlı diye düşünüp justify ediyoruz ve o anı kurtarıyoruz. Derken mutlu mutlu ayrılıyorlar sahneden ve ilk bislerini "This one is for Franz Kafka" diyerek Pyramid Song ile yapıyorlar. Koca bir nefes çekip, nefeslerimizi tutuyoruz zira bizi suyun içine daldırıyorlar şarkının sonuna kadar. Ama bir bakıyoruz ki ne korkulacak ne de şüphelenecek hiçbir şey yok hakikaten.

Sonra ise görsel şölen denebilecek These Are My Twisted Words'u çalmaya başlıyorlar. Ben gözlerimi o ışıkların dalgaya benzer hareketlerinden alamıyorum. Sahnede hayatımın yarısını hayranı olarak geçirdiğim gruba tek an bakamıyorum. Hatta şarkının vokali başlayana kadar unutuyorum onları. O sırada natural high bir halde kafamı sallayıp, o sırada daha iki haftalık bu şarkının matematiğini çözmeye çalışıyorum ki bu şarkıyı ilk kez konserde dinledim. Zaten grup da bu şarkıyı ilk birkaç gün önceki Avusturya'daki bir festivalde çalmışlar. İkinci kez canlı perform edilişi bize kısmet oluyor. Bu şarkı Hearing is Damage ile birlikte yeni Radiohead'lerin en güzelidir herhalde. Ama o ışıklarla izlemek gerekiyor. O halde buyrun konserden bir video daha.



Sonra Lucy adındaki fanları olduğuna kanaat getirdiğimiz insana adayıp bir de başlamadan önce "Şşşş" diye bizleri susturdukları Airbag başlıyor. Ok. Computer en iyi Radiohead albümü olduğundan ve bu albümdeki her şarkı tek tek güzel olduğundan muutluluktan dört köşe ama Lucy'e adandığından kıskançlıktan kırıla kırıla izliyor ve dinliyoruz şarkıyı. Hep bir ağızdan söyleniyor. Ama şarkının çok sesliliğinden kimsenin sesi duyulmuyor. Bu kadar güçlü şarkılar yapabilseler yine bundan sonra diye dualar ettim içimden dinlerken Airbag'i. O sırada içimden Paranoid Android, Let down da çalarlar mı ki acaba?" diye sorup duruyordum kendime. "Umarım" diye cevaplıyordum ve fakat maalesef şimdi o cevap "Keşke"ye döndü. Adi misiniz ya, çalınmaz mıydı ama :(

The National Anthem ise tüm agresifliğiyle bir anda herkesi canlandırdı ve fakat kendisinden sonra gelen How To Disappear Completely o ruh halini bozdu. En alakasız insanı bile hüngür hüngür ağlarken gördüğüme yemin edebilirim. Radiohead izlerken ağlamak serbestmiş, kimse kuullukmuş muullukmuş düşünmüyormuş. Aferinmiş. "In a little while, I'll be gone, the moment's already passed, yeah, it's gone" sözleriyle kaç saattir orada olduğumu düşünmeye başladım ve farkettim ki konserin sonlarına yaklaşıyorduk. Sevgilimden ayrılacakmışım da onu daha ne zaman göreceğim belli değilmiş gibi simsiyah bir hüzün kapladı içimi. Zaten şarkı da uygundu fonda. Dolayısıyla şarkı en hüzünlü Radiohead şarkısı olarak etiketli bende. Lafını açmayın hiç, ağlarım.

İkinci bislerine çıkmak üzere sahneden ayrıldılar, ellerimiz parçalandı geri döndüler ve The Bends çaldılar. İnanamadık. En son ne zaman dinlemiştim acaba bilmiyordum o şarkıyı. Ezbere söyledim yine. Çocukluğuma döndüm yahu. Nasıl coşkuluydum. Lisedeki hallerim, M. le kulaklıkları takıp bu şarkıyı dinleyip sıraya başımızı koyduğumuz zamanlar... "Ahh ahh"tı bu kısım çokça. Saf mutluluk.

Bir anda piyanonun başına oturan Thom ise True Love Waits'i yankılanan sesinin içinde dalgalara dönüşerek söyledi sanki. İnandım o şarkıya ben. Unutmuştum ama inandım yine.

Ama tabii 3791231237 Radiohead konser kaydı izlemiş bir insan olarak sona geldiğimizi anlayıp üzüldüm de üzüldüm. Everything in Its Right Place başladığında sahnenin iki yanındaki dev ekranlardan Thom'un klavyesinin üstündek limonu gördüm, insanlara gösterdim, salak gibi mutlu olduk. Limon işte, ne vardı ki. Konser bu şarkıyla biterken sahneden en son yine Jonny ayrıldı. Bir köşede eğilip bükülüp yine aletlerle oynuyordu kendisi çocuk gibi. Hepimiz ellerimiz patlarcaına alkışladık sanırım bir üç dakika boyunca. JOnny de gitti sonra. Deyim yerindeyse sap gibi kaldık.

Sap gibi kalmamız yetmiyor gibi, bir anda oryntal müzik çalmaya başladı. Sanki hiç bitmemesini isteyebileceğimiz kadar güzel bir rüya görmüştük ve açık pencereden komşunun dinlediği o saçma müzik bizi uyandırmıştı. Hatta evet, tıpkı böyleydi. Herkes birbirinin yüzüne bakıyordu. Anlamsızlık, yorgunluk, mutluluk, hüzün, mutsuzluk, hayatımızdaki en önemli müzikal olayı deneyimlemiş olmanın getirebileceği tüm hisler bir örtü gibi üzerimize serilmişti. Ne yapacağımızı bilemeden on beş dakika falan orada dikilmiş olmalıyız.

Konserden sonra ne zaman o anlar aklıma gelse, ne zaman konseri dinlesem veya izlesem, ne hissedeceğimi bilemiyorum. Hatta birkaç öğrencim konsere gittiğimi duyunca şanslı olduğumu söylediler de "Asıl siz şanslısınız gitmediğiniz için" gibi karşılıklar verdim zira gitmemek sonraki büyük çöküşü engelliyor. Çok büyük bir aşk yaşamışım da sonra ayrılmışız da ben çok üzülüyorum gibi geliyor bana. Hatta hayatta bu konserdeki kadar mutlu olduğumu, bu kadar sevgiyle dolduğumu hatırlamıyorum desem yeridir. O. ise konserden sonra terasta otururken demişti ki, "Hayatımda seninki gibi beni başından sonuna bu kadar ağlatabilen, mutlu eden bir deneyim yaşayabilsem keşke". Yaşamak akıl karı bir şey mi bilemiyorum ama işte o yüzden bir dilekte bulunamamıştım o zaman ve dahi şimdi. Ama şu anda birileri gelse bana "Ö. seni bir zamanda dondurmak zorundayız ve sen o ana sıkış kalacaksın, üzgünüz ama seç bir zaman" dese -ki dese keşke, cevabım "Hiç üzülmeyin canım, ne var işte, 23.08.09 saat 08:00 - 10:00" olurdu. Ama eğer mümkünse beni en öne koymalarını rica ederdim.

Hiç bitmeyen Radiohead konseri istiyorum ben and I mean it.

PS. Fotoğraflar için ayrıca bir post. Bir aya yazarım umarım :)

0 saçmalayan daha çıktı: